Việc đọc sách mang lại ý nghĩa cuộc sống...

      Ai cũng biết sách chứa đựng rất nhiều kiến thức trong cuộc sống, giúp chúng ta tư duy, nhận thức sâu sắc hơn, trưởng thành hơn và tích lũy được vốn từ ngữ phong phú. Vậy thì vì sao chúng ta không thể không duy trì một thói quen đọc sách thường ngày hay mỗi khi có thể như một sự thưởng thức cuộc sống, đó chẳng khác gì một sự trải nghiệm phong phú đủ mọi cung bậc trên từng trang sách.

      Trong học tập, đọc sách là một biện pháp tự học hữu hiệu nhất, thiết thực nhất và ai cũng có thể làm được. Rèn luyện thói quen đọc sách sẽ mang lại những lợi ích vô cùng to lớn; là một thói quen tốt giúp cho bộ não của chúng ta khỏe mạnh và linh hoạt.Ý nghĩa của việc đọc sách đem lại sự thư giãn và cảm thấy vui, là nguồn gốc tuyệt vời của sự hưởng thụ, mọi nguồn cảm hứng, chỉ cho chúng ta mọi con đường đi với những kiến thức tuyệt vời, nó giúp ta trở thành một người thành công trong cuộc sống này.

Ảnh minh hoạ

      Khi đọc sách, mọi người sẽ không chỉ cảm thấy không còn đơn độc mà họ còn cảm thấy vô cùng tĩnh tâm. Nó có thể cung cấp cho chúng ta những ý nghĩ cao thượng, những ý tưởng để làm việc trong nhiều lĩnh vực và hiểu biết sâu rộng. Những cuốn sách thú vị và bổ ích giống như người bạn tốt, nhất là với những người say mê đọc nó. Luôn tạo cảm hứng và thói quen “Đọc sách là thưởng thức” Đọc sách là một sự thưởng thức, bạn có cho rằng như vậy không? Không nhất thiết bạn phải đọc từng trang của một cuốn sách, cũng không nhất thiết bạn phải tìm những kiệt tác để đọc. Bạn hãy làm cho mình cảm thấy thực sự thoải mái và thư giãn khi đọc những cuốn sách yêu thích. Và nếu bạn coi việc đọc sách là một phần tất yếu của cuộc sống thì dần dần, việc đọc sách sẽ được coi như một thói quen sinh hoạt hằng ngày.

Đọc sách đề làm gì? Đó là câu hỏi được đặt ra mỗi khi ta cầm cuốn sách

      Đọc sách để giảm bớt căng thẳng.  Khi bạn gặp một vấn đề khó khăn phải đối mặt hoặc sau một ngày lao động đầy áp lực, mệt nhọc, tâm trạng của bạn sẽ trở nên căng thẳng và dồn nén. Nhưng tất cả sẽ nếu bạn tạm gác qua mọi chuyện và bắt đầu bằng một cuốn tiểu thuyết với những câu chuyện ly kỳ, hay những mẫu chuyện vui, hài hước hoặc những câu chuyện đời thường về một tấm gương biết vượt khó vươn lên và thành đạt trong cuộc sống.

      Giải trí lành mạnh, tiết kiệm chi tiêu. Rèn luyện được thói quen đọc sách, bạn sẽ tận dụng được mọi khoảng thời gian rãnh rỗi cho việc giải trí lành mạnh. Bạn sẽ không phải lãng phí thời gian vào các việc vô bổ tốn tiền và có hại cho sức khỏe. Hãy thư giãn bằng những cuốn sách sẽ giúp thêm yêu đời hơn.

      Nâng cao trình độ, tự tin trong giao tiếp, ứng xử. Đọc sách nhiều sẽ mang lại vốn kiến thức, hiểu biết rộng trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, giúp các bạn tự tin hơn vào bản thân trong quá trình giao tiếp, chủ động ứng xử, giải quyết những tình huống xảy ra dễ dàng hơn, linh hoạt hơn, từ đó hình thành được kỹ năng giao tiếp hiệu quả.

      Nâng cao tay nghề, cải thiện phong cách làm việc. Để phục vụ tốt hơn cho công việc, bạn có thể đọc những cuốn sách có liên quan đến nghề nghiệp, chuyên môn của mình. Điều đó sẽ giúp bạn có thêm những thông tin, kiến thức, hiểu biết sâu hơn, rộng hơn về nghề nghiệp mình đang làm. Khi đã có vốn kiến thức, hiểu biết chắc chắn về chuyên môn, nghề nghiệp, tay nghề của bạn sẽ được nâng lên, phong cách làm việc sẽ chuyên nghiệp hơn, từ đó năng suất, chất lượng, hiệu quả lao động chắc chắn sẽ tốt hơn.

      Đọc sách, tiếp nhận tri thức giúp bạn thành công. Thực tế chứng minh rằng mọi tri thức con người có được là qua việc đọc và thực hành. Đúng như tác giả Chu Quang Tiềm đa viết:“học vấn không chỉ là việc đọc sách nhưng đọc sách vẫn là con đường quan trọng của học vấn” (Bàn về đọc sách). Đọc sách giúp bạn có những suy nghĩ, nhiều kiến thức thiết thực trong cuộc sống và giúp bạn vạch ra những định hướng tương lai. Sách là người bạn gần gũi, hữu ích nhất với mỗi người chúng ta, nâng cao tri thức, tầm hiểu biết, góp phần tự hoàn thiện bản thân. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về những ý nghĩa của việc đọc sách mang lại cho mỗi chúng ta.

Đọc sách có ba giai đoạn để con người trải nghiệm cuộc sống

      Đó là ba tầng cảnh giới: Điều tuyệt diệu nhất trên đời là đọc sách và đọc chính chúng ta. Dùng “con mắt” của mình đọc sách, để chiêm nghiệm những cuốn sách hay, mượn sách đọc mình, để hoàn thiện bản thân hơn. Viên Mai, một nhà thơ, học giả, nghệ sĩ và nhà ẩm thực nổi tiếng thời nhà Thanh (Trung Quốc) từng nói: “Độc thư bất tri vị, bất như thúc cao các, đố ngư nhĩ hà như, chung nhật thực tao phách”. Ý muốn nói đọc sách mà không hiểu đạo lý trong đó thì thà rằng bó lại rồi gác lên giá sách còn hơn. Những kẻ “mọt sách rởm”, những người chỉ biết đọc mà không hiểu được điều mà cuốn sách muốn truyền tải, chẳng qua cũng chỉ là đang “ăn bã đậu” mà thôi.

      Đọc sách, tiếp nhận các giá trị của sách, đặc biệt là các tác phẩm văn học luôn gắn liền với những điều kiện và năng lực chủ quan của người đọc. Bàn về đọc sách, nhất là đọc các tác phẩm văn học lớn.Người đọc sách và người không đọc sách, không giống nhau. Người biết cách đọc và người không biết cách đọc, cũng không giống nhau. Zhang Chao, một nhà văn thời nhà Thanh, Trung Quốc trong cuốn “U mộng ảnh”  đã chia việc đọc sách thành ba tầng cảnh giới:

Tuổi trẻ đọc sách như nhòm trăng qua khe cửa

      Một cuốn sách giống như một vầng trăng. Đứng sau khe cửa, bạn chỉ có thể nhìn thấy một phần của mặt trăng. Người trẻ tuổi khi đọc sách cũng giống vậy, vì trải nghiệm còn hạn chế nên chỉ hiểu được một phần trong mỗi cuốn sách. Đại văn hào M.Goroki trong những trang hồi kí của ông nói lên rất cảm động về chuyện đọc sách của ông thời thơ ấu và thời lang thang kiếm sống, sách đã gắn bó với “những trường đại học…”, dần dần khám phá cuộc sống của bản thân, gia đình, xã hội và thời đại qua trang sách nên đã từng viết: “Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới”.

Ảnh minh hoạ

      Tuy nhiên. Đọc sachs không phải ngày một ngày hai mà tiếp nhận hết được những điều người viết muốn gửi đến. Những người trẻ cần biết tích luỹ, tránh chủ quan. Nhà thơ Tô Đông Pha nổi tiếng người Trung Quốc thời Tống khi còn trẻ đã đọc một vài cuốn sách mà các bạn học đồng trang lứa lúc bấy giờ không ai đọc được. Có phần tự đắc, ông đã treo một câu đối trước cửa nhà: “Thức biên thiên hạ tự, độc tận nhân gian thư” (ý muốn nói bản thân đã biết được hết tất cả các chữ trong thiên hạ, đọc được hết tất cả sách trong nhân gian). Một hôm, một cụ già hơn 70 tuổi đến hỏi thăm. Cụ già đó đưa cho Tô Đông Pha một cuốn sách, nhưng ông lại không biết một chữ nào trong đó. Tô Đông Pha đỏ mặt xấu hổ, liền sửa hai câu đối trước cửa thành: “Phát phẫn thức biên thiên hạ tự, lập chí độc tự nhân gian thư'” (Phát phẫn: cố gắng, nỗ lực; lập chí: quyết tâm). Biển học là vô bờ, khi còn trẻ ai cũng dẽ kiêu ngạo, tự mãn, thích bàn chuyện quân sự trên giấy. Phương pháp đọc sách tốt nhất khi còn trẻ là nhận thức được sự rộng lớn của thế giới, kiềm chế bản thân khỏi sự đắc ý, tự mãn, rồi sau đó đem theo sự tò mò đi khám phá thế giới qua những trang sách.

      Mặc dù không thể hiểu được trong tức khắc, nhưng những cuốn sách mà bạn đọc sẽ ăn sâu vào tâm trí, vào huyết quản, trở thành khí chất, phong thái của bạn. Muốn lập thân trước hết phải học, muốn học phải lấy đọc sách làm cái gốc. Đọc nhiều sách hơn, bạn tự nhiên sẽ đi được quãng đường xa hơn, đứng ở nơi cao hơn. “Học” giống như cung tên, “tài” giống như mũi tên, dưới sự hỗ trợ của “thức”, sẽ có thể bách phát bách trúng. Thời niên thiếu đọc sách, giống như lén lút trộm nhìn ánh trăng qua khe cửa, không thể thưởng được trọn vẹn vầng trăng tròn.

Lớn tuổi đọc sách ngắm trăng ngoài sân

      Tuy nhiên, đọc là việc cả đời. Giai đoạn đầu tiên của việc đọc, điều quan trọng nhất là phải tự giác và tò mò. Chỉ khi có nền tảng, chúng ta mới có thể mở rộng cái khe hở kia và nhìn ra thế giới rộng lớn hơn. Khi lớn lên, ta bước ra khỏi cửa, đứng ở trong sân, ngước lên nhìn trăng. Trăng, dù ở rất xa, nhưng vẫn luôn khiến con người ta yêu thích và mong muốn có được. Bước ra khỏi cửa, trải nghiệm nhiều hơn, lúc này, “hiểu” về sách mới sâu sắc hơn. Đi một ngày đàng, học một sàng khôn. Con người luôn là cứ đi và đi, bỗng dưng vào một khoảng khắc nào đó ngộ ra được một câu nói nào đó, một chân lý nào đó. Nếu khi xưa “Thi thánh” Đỗ Phủ thì đọc sách không biết mệt mỏi là để sáng tác nên những thần cú, những kiệt tác văn chương:

          “Độc thư phá vạn quyển,

           Hạ bút như hữu thần”.

  Tạm dịch:   “Sách đọc vỡ muôn quyển

                       Hạ bút như có thần”

      Thì nay, con người vẫn cần đọc sách như một cách để tư duy, thực hành một cách hữu ích những gì “đọc” được từ kho tàng tri thức nhân loại. Đặc biệt ở lứa tuổi thanh niên cũng là lúc con người đang độ sung sức nhất để học và đọc nhiều nhất, để lo việc lớn, quốc gia đại sự nên đọc sách là điều vô cùng cần thiết.Đọc sách là chính là đem theo trải nghiệm của mình đi thưởng thức con chữ của người khác. Ếch ngồi đáy giếng làm sao nói chuyện được với chim bay trên trời, trải nghiệm của bạn sâu sắc bao nhiêu, bạn sẽ ngộ ra được nhiều điều trong mỗi trang sách bấy nhiêu. Giai đoạn thứ hai của việc đọc là bước ra ngoài, vừa đi vừa đọc, đem tri thức vào trong đời sống thực tế, khiến cuộc sống tỏa ra hương vị ngọt ngào của những cuốn sách.

Ảnh minh hoạ

Tuổi già đọc sách như thưởng trăng trên lầu

      Con người khi đã bước vào độ tuổi xế chiều, mọi thứ bỗng trở nên “thông suốt”, có thể thưởng sách với tâm thái nhàn nhã, thả lỏng, dùng 'con mắt' của mình để đọc sách, rồi từ trong sách nhận thức bản thân nhiều hơn.tra Bước vào độ tuổi lão niên, ai trong chúng ta cũng đều đã bớt đi cái ham muốn tranh giành và theo đuổi lợi ích, thay vào đó là một tâm thái “chơi và thưởng”. Sự “thông suốt”  này thường chỉ “ngẫm”' ra được khi đã trải nghiệm gần hết cuộc đời. Các bậc vĩ nhân, danh nhân đã từng nêu cao những tấm gương về sống, làm việc, đọc sách. Vua Lê Thánh Tông, bậc minh quân đời Lê:

“Trống dời canh còn đọc sách,

Chiêng xế bóng chửa thôi chầu”

      Con người, sống trên đời có ba thứ mưu cầu, thứ nhất là cầu lợi, thứ hai là cầu danh và cuối cùng là cầu “tịnh”. Khi bạn thực sự yêu thích đọc sách, tận hưởng quãng thời gian “tịnh” một mình bạn sẽ đến được với cảnh giới cao nhất của việc đọc sách. Tất cả những cuốn sách chúng ta đọc, mục tiêu cuối cùng là đọc chính chúng ta.

 

Tranh minh hoạ

      Tôi biết tôi muốn những gì, biết tôi muốn trở thành người như thế nào, chuyện nên làm, tôi đều sẽ làm việc chăm chỉ để đạt được nó. Chỉ khi thưởng thức thế giới rộng lớn, đời người muôn màu trong từng cuốn sách, ta mới có thể chọn ra cuộc sống mà chúng ta yêu thích nhất. Còn những người không đọc sách lại chỉ có thể sống một cuộc sống không có lựa chọn. Đọc sách, đọc tới cuối cùng rồi sẽ đọc hiểu được chính mình. Không vì tốt xấu của sự vật bên ngoài và được mất của bản thân mà vui hay buồn. Giai đoạn cuối cùng của việc đọc sách là hiểu chính mình. Những người yêu sách thường rất biết cách tán thưởng, yêu mến chính mình.

      Dù cảm quan về việc đọc ở mỗi giai đoạn là khác nhau, nhưng suy cho cùng vẫn là trải nghiệm quyết định độ nông sâu. Cùng một cuốn “Hồng Lâu Mộng” (Tào Tuyết Cần&Cao Ngạc), người thấy được sự phóng túng, người thấy được sự uyển chuyển, người lại chỉ nhìn ra được một câu chuyện tình chốn cung đình đơn thuần. Gió thổi tắt đèn đọc sách, chẳng sao cả, bởi lúc này toàn thân đều đã là ánh trăng. Trải qua biết bao ngọt bùi cay đắng, trải qua biết bao thăng trầm, đọc biết bao cuốn sách hay, khi ngoảnh đầu nhìn lại, những trải nghiệm đó không biết từ khi nào đã khắc sâu vào máu thịt, trở thành khí chất, phong thái của chúng ta. Dùng “con mắt” của mình đọc sách, để chiêm nghiệm những cuốn sách hay. Mượn sách đọc mình, để hoàn thiện bản thân hơn.

 

Hoà Bình, Ngày Sách Việt Nam  21/4/2020

Người viết Nguyễn Phú Thành – GV tổ Văn